انواع شکل کریستالی کلسیت

کلسیت به دلیل داشتن شکلهای کریستالی متنوع مشهور است و بیش از 800 شکل برای کریستال آن تا کنون تایید شده است. بیشتر مواقع به شکل دانه های بی شکل در سنگهای آهکی (معمولا درشت تر) و مرمر بروز میدهد.

از نظر بلوری بیشتر مواقع شکلی اسکالنوهدرال یا اسپار دندان سگی و معمولا دوقلو، گاهی شکل قلب، دوقلوی پروانه ای، برگی، فانتوم و صدها شکل دیگر را دارد. همچنین بلورهایی شش وجهی با سطح لوزی (رمبوهدرال) خاتمه یافته رایج است.

کانی کلسیت میتواند با یک ضربه کوچک در جهت کلیواژ خود به راحتی تکه اسلایس مانند شود و خاصیت انکسار مضاعف نور ورودی به آن سبب میشود که سنگی مناسب برای کلاس های آموزشی باشد.

کلسیت معمولا تحت نور UV دارای فلورسانس قرمز روشن به خصوص در نوع هایی که همراه مقادیر کمی منگنز هستند میباشد. به طور کلی بلور کلسیت میتواند با مواد معدنی چون روی، منگنز و آهن همنشینی داشته باشد.

انواع کاربردهای مختلف کانی کلسیت

1. ضد اسید

کلسیت استفاده های فراوانی به عنوان ضد اسید بودن را داراست. برای هزاران سال، جهت خنثی کردن اسید خاک کشاورزی، با خورد کردن سنگهای آهکی و مرمر و پخش کردن آنها روی خاک موجب بهبود آن میشدند. آنها با گاهی با حرارت دادن این فرآیند را تسریع می بخشیدند.

در صنعت نیز با توزیع پودر سنگ آهک جهت خنثی کردن اسید موجود در جریان ها آبهای زیرزمینی استفاده میشود. از این خاصیت کلسیت در پزشکی نیز استفاده میشود و قرص هایی از کربنات کلسیوم برگرفته از سنگهای آهک با خلوص زیاد جهت از بین بردن اسید معده ساخته شده است.

2. جذب کننده

از سنگ آهک برای جذب مواد دیگر حین آتش گرفتن سوخت های فسیلی استفاده میشود. کلسیوم کربنات با دی اکسید سولفور و دیگر گازهای در حال سوختن واکنش داده و از وارد شدن آنها به جو هوای آزاد جلوگیری میکند. جالب است بدانید در گذشته پودر سنگ آهک روی اجساد و یا اجساد بعد از سوخته شدن می ریختند تا از ورود بیماری های مرگ بار به محیط جلوگیری شود.

3.ساختمان سازی، بنای یادبود و مجسمه سازی و…

مرمر در اثر دگرگونی سنگ آهک تشکیل میشود و از آنجایی دارای سختی کم، حجم های بزرگ و نبود تخلخل است، سنگی بسیار عالی برای تراش و پولیش بوده و از آن در مجسمه، هرم ها (مصر قدیم و آمریکای لاتین)، کارهای هنری، سنگ قبر، ستون های بزرگ و.. استفاده میشود.

کلسیت پایه و اساس ساختمان سازی است و از هزارن سال پیش تا کنون از آن در تولید سیمان، بتن، دوغاب و مایعی پرکننده، ساخت دیوار، پل و.. کاربرد داشته است.

4. تولید رنگ

از پودر کلسیت به عنوان رنگدانه سفید استفاده میشود و جزو اولین کاربردهای نقاشان در تولید رنگ سفید بوده است. در معادن زغال سنگ از پودر سنگ آهک برای دیواره ها و سقف به عنوان پودری ایمن و غیر اشتعال جهت جلوگیری از وارد شدن گرد زغال سنگ به هوا بکار می رود.

از خورده سنگ آهک یا مرمر به عنوان خوراکی حیوانات شیرده و یا مرغ با اضافه کردن آن به رژیم غذایی آنها جهت تامین کلسیوم نیز استفاده میشود. کلسیت در کنترل کردن رنگ و تمیزی آب موثر است و همچنین در کاهش سختی آب نیز کاربرد دارد. کاربردهای این کانی بسیار زیاد است و در صنایع کاغذ، تایر و پلاستیک و.. همیشه رد پایی از آن خواهید دید.

نحوه تشخیص سنگ کلسیت

سختی پایین و شکل بلوری کلسیت میتواند تا حد زیادی راهگشا باشد. ولی یک روش ساده تر البته تخریبی نیز وجود دارد:

“هیدروکلریک اسید” در حقیقت هیدروکلریک اسید به کربنات کلسیوم که ماده تشکیل دهنده کلسیت است حمله کرده و میتواند کلسیم موجود در آن را به راحتی آن را حل کند. این موضوع در از بین بردن کلسیت های مزاحم چسبیده روی بلورهایی چون کوارتز و.. بسیار عالی است زیرا هیدروکلریک اسید روی کوارتز اثری ندارد. این واکنش که همراه با حباب گاز (co2) هست راه حل خوبی برای تشخیص کلسیت میباشد.